در این مقاله پس از بازخوانی مطالعات انجام شده پیرامون جامعه روستایی ایران به روش تاریخی و به شیوه اسنادی، روند تولید اسناد و منابع مربوط به مطالعات روستایی در سه بخش مورد تحلیل قرار گرفته است. در بخش نخست به تک نگاری ها و آثاری که جامعه روستایی را به صورت کلی مطالعه کرده اند اشاره شده است. در این دسته از مطالعات نگاهی کلی و بدون جهت‏گیری نظری نسبت به جامعه ‏روستایی و معرفی و توصیف‏ آن مطرح است....

سکونتگاه های انسانی همواره در معرض تحولات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی قرار دارند. در سکونتگاه های روستایی به دلیل ویژگی های خاص خود (خردی، رابطه تنگاتنگ با طبیعت، تأثیرپذیری از روستاهای پیرامون شهرها و مانند آن) تحولات نمود بیشتری داشته و در زمینه های متعددی می توان این تحولات را مشاهده نمود. این پژوهش به منظور تحلیل تحولات کالبدی مساکن روستایی در پیرامون کلان شهرکرج صورت پذیرفته است. روش...

حوزه های روستایی مورد بررسی واقع در منطقه خراسان شمالی به علت واقع شدن در محیط کوهستانی، دارای موانع و محدودیت های زیستی متعددی می باشند که یکی از مهم ترین موانع موجود، قرارگیری در عرصه های زیستی پرخطر به لحاظ طبیعی و اکولوژیکی می باشد. این روستاها در معرض مخاطرات طبیعی گوناگونی از قبیل : سیل، زمین لرزه، زمین لغزش، رانش زمین و ریزش کوه قرار دارند. پژوهش حاضر با انتخاب روستاهای نمونه در دهستان گ...

هدف از انجام این پروژه معرفی نصرت الله نویدی به عنوان یکی از نمایشنامه نویسان دهه چهل و پنجاه و بررسی نمایشنامه های او بود. ضمن اینکه رخدادهای دهه چهل همچون اصلاحات ارضی و تا حدی نیز تاثیر دیدگاه های چپ در آثارش مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام این تحقیق از روش کتابخانه ای و استناد به منابعی که در این موضوعات می توانستند راه گشا باشند، استفاده شده است. همین طور از مصاحبه و گفتگو با تعدادی ...

کانون­های روستایی در قامت اولین صورت از اجتماعات انسان­های یکجانشین در طی تاریخ و به ویژه از آغاز جنبش مدرنیسم به این سو، فرایندهای تحول و تکامل بسیاری را در عرصه­های اقتصادی، اجتماعی و کارکردی خویش تجربه نموده­اند. یکی از مهم­ترین اینگونه تغییرات، دگرگونی در سیما و کالبد فیزیکی روستاها می­باشد؛ که متناسب با شرایط و مقتضیات زمان و مکان و نیز در راستای نحوه­ی گذران معیشت و ساختار فرهنگی روستاییا...

این مقاله به بررسی تحولات جمعیتی و جغرافیایی منطقه کاشان از سالهای 1335 تا 1375 می پردازد . روند این تحولات نشان می دهد که جمعیت شهر کاشان پیوسته در حال افزایش بوده و جمعیت مناطق روستایی در حال کاهش و برخی روستاها خالی از سکنه شده اند . به طوری که در دهه 1375-1365 جمعیت روستایی این شهرستان دارای رشد منفی 2/3 درصد بوده است . در حالیکه متوسط رشد نقاط روستایی کل کشور درصد بوده است . این تغییر و تح...

روستاهای مرزی با وجود مشکلات خاص، از لحاظ محیطی و انسانی دارای ظرفیت ها و قابلیت های بالایی هستند که ساماندهی این قابلیت ها و توانمندسازی ساکنان سکونتگاههای روستایی مرزی می تواند به دست یابی به اهداف کلان کشور منتهی شود. پژوهش انجام شده با هدف بررسی نقش مبادلات تجاری غیررسمی در تحول کالبدی- فضایی سکونتگاههای روستایی مرزی انجام شده است. در فرآیند تحقیق از دیدگاه پویش ساختاری- کارکردی استفاده شده...

          رویکرد مدیریت روستایی و نقش آن در توانمندسازی بیشتر ذی­نفعان محلی و تعاملات یکپارچه ساختاری-کارکردی، یکی از عوامل مؤثر در تحولات فضایی سکونتگاههای روستایی است، لیکن رویکرد مدیریتی از «بالا به پایین» و ساختار مدیریتی برخواسته از تفکرات فن­محور، موجب «توانمندسازی نامولد» ذی­نفعان محلی و تعاملات کم و ناهماهنگ ساختاری و کارکردی در فرآیند مدیریت روستایی شده است. نامناسب بودن جایگاه مؤلفه­ه...

گسترش شهرگرایی و خزش شهری در دهه های اخیر بسیاری از سکونتگاه های روستایی را که در پیرامون و حریم شهرها قرارگرفته اند با چالش مواجه ساخته است. یکی از این چالش ها تحولات ساختاری و به تبع آن تحول در کارکرد مسکن این تیپ از سکونتگاه های روستایی که در حاشیه شهرها به خصوص شهرهای متوسط و بزرگ هستند می باشد به دلیل اینکه در مباحث مربوط به برنامه ریزی فضایی و جغرافیایی  هر ساختاری کارکرد ویژه خود را می ط...